روانشناسی قانونی هماهنگ کننده نظریات روانشناختی و روانی و بیماری شناسی لازم برای اجرای کیفر قانونی است. |
مقدمه
روانشناسی و پزشکی قانونی در مراحل رشد و تحول خود به اهداف یکدیگر نزدیک شدهاند. در واقع هر دو رشته با مساله انحراف اجتماعی سر و کار دارند که موجب ایجاد امنیت در جامعه میشوند. روانشناسی قانونی به بررسی علل رفتار فردی و تغییر این رفتارها در حیطه قانون میپردازد و تلاش میکند رفتارهایی که از لحاظ قانونی نابهنجار بشمار میروند مورد بررسی و تفحص قرار دهد.
دادگاه و روان شناسی قانونی
یافتههای روانشناسی کاربرد گستردهای در حوزه عملکرد دادگاه پیدا میکند. هر چند برخی از این یافتهها روابط مستقیمی با مسائل قانونی ندارند اما در اکثریت این مسائل چنین روابطی را میتوان مشاهده کرد. بررسی اظهارات شاهدین ، اعترافات و دفاعهای متهم از دیدگاه روانشناسی شکل دیگری میتواند به خود بگیرد. در این راستا در اکثر جوامع از متخصصین روانشناسی و روانپزشکی برای همین مواردی استفاده میشود. این متخصصان میتوانند کمک شایان توجهی در تعیین رای نهایی داشته باشند.
پدیده دروغ و روان شناسی قانونی
یکی از مسائل مورد توجه در حیطه مسائل مربوط به روانشناسی قانونی مساله دروغ است. این پدیده که تنها به حوزه قانون و مقررات دادگاهی مربوط نمیشود و بطور شایعی در روابط عادی انسانها دیده میشود گاه برای تعیین یک تکلیف حقوقی بسیار حائز اهمیت و قابل توجه مینماید. بر این اساس تعیین علائم دروغ و بررسی صحت و سقم مسائلی که در دادگاه مطرح میشود مهم است. در حیطه روان شناسی شاید شگردهای مختلفی وجود داشته باشد که در جریان مصاحبه مورد استفاده قرار بگیرد. معتبرتر از این شگردها آزمونهای مختلفی است که با تکیه بر شواهد بدنی به تعیین احتمال دروغ در افراد میپردازد.
یکی از این آزمونها ابزاری است به نام دروغ سنج که از روی تغییرات فیزیولوژیک بدنی که از طریق الکترودهایی که در نقاط مختلف بدن کار گذاشته میشود صحت سخنان فرد مورد نظر را تعیین میکند. این دستگاه به تغییراتی چون تغییرات گالوانیکی پوست حساس است. امروزه با تحقیقات مختلفی که در این زمینه صورت گرفته پیشرفتهای مختلفی در استفاده از ابزارهای پیشرفتهتر بدست آمده است. بطوریکه تلاش شده انتقادات وارده بر استفاده از این ابزار را تا حدی مرتفع سازد. بدیهی است یافتههای روانشناسی ، مثلا در حوزه روانشناسی فیزیولوژیک ، روانشناسی احساس و روانشناسی ادراک و ... بیشترین کاربرد را در این زمینه داشته است.